Dış Ticarette Risk Yönetimi
Dış Ticarette Risk Yönetimi
Risk Yönetimi: Kurum veya işletmelerin çalışmalarını gerçekleştirirken oluşabilecek risklerin önceden dikkatli ve ayrıntılı bir biçimde tanımlanıp değerlendirilmesi, riskleri ortadan kaldıracak veya en aza indirecek önlemlerin alınması süreci.(TDK)
Ülkemizde üretimin en büyük paydaşlarından KOBİ’lerin finansmana erişim dışında temel zorluklardan biri dış ticaret konusunda yeterli bilgi sahibi olunmamasıdır. TÜİK verileri, ihracatın ağırlık olarak mal mukabili/açık hesap yapıldığını göstermesi dikkate değer bir bilgidir.
Adımımıza dikkat edelim!
Ülkemizde KOBİ’lerin büyük çoğunluğu yurt içi işlemlerinde yazılı sözleşmeye dayalı olarak çalışmamaktadır. Yurtiçindeki bu alışkanlık dış ticaret işlemlerinde de uygulandığında pek çok zorluk meydana gelir. Genelde proforma fatura bu işi görecek şekilde düzenlense de sözleşmenin yerini tutmayacaktır. Oysa sözleşme ile proformadaki bilgilere ilaveten mücbir sebep, ihtilaf halinde uygulanacak yasa hükümleri, gizlilik vb birçok nokta karşılıklı mutabakat ile kayda alınabilir ve yasal süreç için kullanılabilir.
Dış ticaret, ülke içi piyasaya göre daha geniş alanda fırsatlar sağlarken diğer taraftan bir çok riski de meydana getirebilir. Ticari, Politik, Ekonomik, Kur, Nakliye-hasar, dokümantasyon gibi temel risklerin farkında olmak gerekir.
Diğer yandan dış ticaret, “ihracat bedelinin belli sürede yurda getirilmesi”, “taahhüt hesaplarının kapatılması” gibi ek yükümlülükler de getirmektedir.
Bu riskler “Risk Odaklı Dış Ticaret Yönetimi” ile büyük ölçüde bertaraf/minimize edilebilir.
RODY ile;
·
kapsamlı ve dikkatli düzenlenmiş sözleşme,
·
alıcı hakkında istihbarat (Know Your Customer)
·
alıcı/Exim sigortasından yararlanılması,
·
ödeme yöntemleri & teslim şekilleri
konusunda bilgi sahibi olunması,
·
ihracat için mümkün ise peşin/ akreditifli ödeme
şeklinin benimsenmesi,
·
sevk belgelerinin dikkatlice hazırlanması
· ithalat için ürün hakkında gerekli
dokümantasyonun ve vergi yükümlülüklerinin iyi araştırılması, mümkün olduğunca
mal mukabili / vesaik mukabili ödeme yönteminin benimsenmesi (vadeli işlemlerde
KKDF vb yükümlülüklerin olmadığı varsayımı ile)
riskler ortadan kaldırılamaz ise de yönetilebilir. “Cesaret korkmamak değildir”.
Bir Bilene danışın.
Bankalarımızın birçoğu dış ticaret servislerinde
ücretsiz hizmet verebilmektedir. Diğer yandan İhracatçı Birlikleri kanalı ile
de bu bilgilerin edinilmesi mümkündür. Özellikle Covid-19 ile bu tür eğitimler
hem uzaktan erişilebilir hem de ücretsiz hale gelmiştir. Firmaların,
bünyelerinden en az bir kişinin bu eğitimlere katılmasını sağlaması bu yönde
atılacak değerli bir adım olur.
Gazi SÜRÜCÜ
Trade Fin.& Compliance